Bình thơ: Phạm Trung Hiền (TTXVN+)
Trong mỗi chúng ta, tình yêu đối với quê hương mình là điều không thể thiếu, có lẽ, ai cũng thấu hiểu câu thơ "quê hương là chùm khế ngọt". Và chùm khế Hà Nội ngày xưa ấy đã nuôi Mai KHoa khôn lớn, làm nên nét dung dị, dịu dàng và đằm thắm của con người chị. Để rồi những hồn thơ toát ra tha thiết, níu lòng người.
Đến khi lớn lên, chị đã nặng lòng với chính nơi mình sinh ra. Hà Nội ngàn năm văn vật đã trĩu nặng trong trí nhớ của một người con gái. Xa Hà Nội, nỗi nhớ Hà Nội cứ đau đáu, quặn thắt trong trái tim người xa xứ. Chị Viết Người Hà Nội như để tỏ nỗi lòng. KHông, không phải như để mà là thổ lộ nỗi lòng của mình hướng về Hà Nội, về quê hương Yêu dấu,.
Đã có những lần, vì cuộc đời bươn bải mưu sinh, vì sinh nhai, trong chúng ta, trong những người sinh ra trên mảnh đất Hà thành đã xao nhãng Hà Nội, bỏ quên Hà Nội.
Để rồi, có lúc, ta chợt nhớ về nơi ấy, một nơi thiêng liêng với văn hóa ngàn năm. Nơi hình sông thế núi đều toát lên một vẻ uy nghi trầm lặng, cổ kính của đất kinh kỳ, nơi địa linh nhân kiệt.
Và con người, con người nơi ấy hiền hòa đôn hậu, trầm ấm tình người.
Trở lại với bài thơ:
Người tình trăm năm là mối duyên đầu
Bởi yêu qúa nên trở thành day dứt
Tình yêu đầu tiên của người con gái ấy đã gửi về một "chàng" Hà Nội mất rồi. Tình yêu, trái tim người con gái ấy đã mang trong mình trọn đời về Hà Nội. Yêu lắm chứ những con đường rợp bóng hàng cây, hoa sữa NGuyễn Du vẫn ngạt ngào mỗi tối, đường Bà Triệu những cây sấu già nua đang nghiêng mình trong nắng mới, những quả sấu tròn lăn lăn trên vỉa hè khiến lũ trẻ ngày xưa thi nhau đi hái. nhặt về làm ô mai... và nơi ấy, nơi chứng kiến bao nhiêu dấu tích của một mùa đại thắng: HÀ NỘI - ĐIỆN BIÊN PHỦ TRÊN KHÔNG - Chị đã chứng kiến hết cảnh hãi hùng và rất oai hùng của Hà Nội.
Ta thấy lòng của người thi sĩ day dứt làm sao? Yêu Hà Nội lắm. vậy mà vì "quan san cách trở" chị không thường trục về Hà Nội, đành gửi nỗi nhớ qua thơ, bộc bạch hồn mình, trải lòng mình ra với Hà Nội qua những từ ngữ hàm súc và đầy tình ý
"Trao tấm chân tình gửi gió mùa Đông "
Đã vô tình chạm tay vào nỗi nhớ, nỗi nhớ như một cái duyên và là một niềm hạnh phúc vô bờ.
"Đôi uyên ương đã chung lời hẹn ước. "
Tuy lời thơ chưa thật sự toát ra được cái ý của tác giả, bởi vì làm sao có thể tả nổi đây khi trong lòng đang bồi hồi thổn thức. Nỗi nhớ Hà Nội như một thứ tình nhân đeo đẳng tâm trí, cứ bám riết lấy tâm trí chị. Câu thơ ấy biết bao nỗi niềm, bao khát khao và người đọc đành phải tự cảm nhận lấy. Bởi trong tiềm thức của chị, còn bao nhiêu tình cảm ngòi bút không thể nào chép lên hết được.
Tôi cảm nhận dường như tình cảm của chị được dồn nén mãi, rồi bùng cháy ở hai câu cuối. Hai câu với bao tình cảm dạt dào.... và ... tôi cũng chẳng biết tả thế nào nữa:
"Mắc nợ người tình trăm năm Hà Nội
Lại hẹn kiếp sau khi được quay về "
Vâng, bao nhiêu ý nguyện đã được dồn vào rồi. Chị muốn kiếp sau khi sinh ra vẫn là người Hà Nội, lại được hồn nhiên bên những phố cổ rêu phong. Tình cảm của người thi sĩ chỉ dành riêng cho quê mình cũng là điều dễ hiểu, nhưng yêu đến thế thì tôi xin nghiêng mình.
Có một nhà thơ từng nói: "Tôi yêu quê tôi bởi vì đó là quê tôi". Nhưng với Mai Khoa, quả thật không chỉ đơn thuần là quê, mà còn là một nơi thiêng liêng, nơi đi về của tâm hồn chị.
**
Đã có nhiều nhà văn, nhà thơ viết về Hà Nội với tất cả bầu nhiệt huyết, tất cả tình cảm trìu mến. Nhưng có mấy ai lắng sâu và chất chứa như chị?
Tôi không là người Hà Nội, nhưng yêu Hà Nội từ bé qua những áng văn, thơ, tạp bút của các nhà văn nổi tiếng. Lớn lên, khi ở Hà Nội (bây giờ đã đựoc gần 6 năm). Tôi mới hiểu thêm về Hà Nội. Và khi đọc bài thơ này của Mai Khoa, tôi lại thấy mình yêu Hà Nội hơn. Cám ơn chị, Cám ơn NGƯỜI HÀ NỘI đã đem đến cho tôi một thứ tình cảm khác, và những câu thơ làm "gai ốc" tôi dựng lên sẽ thật khó quên...
Một lần nữa, xin được chép bài thơ ra đây, mời mọi người cùng thưởng thức:
NGƯỜI HÀ NỘI
Mai Khoa
Đã khi nào trong ta tự hỏi
Nơi sinh ra được chọn bao giờ ?
Từ khi trái tim biết nói thành lời
Đôi uyên ương đã chung lời hẹn ước.
Con người sinh ra là từ kiếp trước
Để kiếp này trả nợ cho nhau
Người Tình trăm năm là mối duyên đầu
Bởi yêu quá trở thành day dứt.
Cả thành phố ngủ một mình ta thức
Trao tấm chân tình gửi gió mùa Đông
Hà Nội ơi ! Người hiểu thấu nỗi lòng ?
Đã lỡ đa mang một thời con gái.
Giữa chốn đô thành trở nên nhỏ dại
Từ giã ra đi không chút bồi hồi
Quên thời gian cứ lặng lẽ trôi
Để hôm nay xót xa quay về quên lối.
Mắc nợ người tình trăm năm Hà Nội
Lại hẹn kiếp sau khi được quay về ./.
