Khi Tuyển tập thơ "Ánh nhìn nơi ấy" của Mai Khoa vẫn đang trong nhà in và đột ngột MK bị xây xẩm tiền đình phải nhập viện. Bao nhiêu việc chuẩn bị cho buổi ra mắt bị ngưng trệ. Bài viết chị gửi cũng phải chờ sức khoẻ bình phục, bởi chị bị sốt siêu vi 1 tuần. Thời gian gấp gáp không kịp trở tay mà thư mời đã gửi hết. Lo lắng... thế rồi chị đã đến với em bằng cảm xúc chân thành, em không được đau ốm lúc này... mạnh mẽ lên nào Mai Khoa và Nguyên Tâm chị yêu!
---------------
Chị gửi cho em bài bình đây, Chị chỉ chọn một bài vì ko nhiều thời gian. Một trong số thơ trong tuyển tập "ÁNH NHIN NƠI ẤY" của nhà thơ Phạm Thị Mai Khoa.
MAI KHOA với Dương cầm đánh thức cao nguyên
(Nguyễn Thị Liên Tâm
Tiến sĩ ngôn ngữ - Lý luận phê bình)
Chị gửi cho em bài bình đây, Chị chỉ chọn một bài vì ko nhiều thời gian . Em xem nhé. Có gì thì trao đổi lại, Chúc buổi ra mắt thành công. .
MAI KHOA với Dương cầm đánh thức cao nguyên
Những âm thanh du dương réo rắc của tiếng dương cầm một thuở sẽ không lạ lẫm với những người yêu âm nhạc. Nhưng sẽ thành lạ lẫm khi tiếng đàn ấy được cất lên để đánh thức cả một không gian bao la của hoa lá cỏ cây, của sương mù bảng lảng, của đèo dốc chập chùng…
Bởi đối với người thơ Mai Khoa, âm thanh dương cầm luôn có sức mạnh diệu kỳ. Bài thơ Dương cầm đánh thứccao nguyên là một bài thơ hay,viết theo thể bảy chữ, được in trong tập Ánh nhìn nơi ấy- NXB HNV, vừa mới trình làng của chị.
Ta hãy cùng đọc chậm bài thơ:
Phượng tím chênh vênh đậm nét duyên
Ven hồ sóng lặng một giấc tiên
Sơn khê mây núi miền sương khói
Ảo ảnh mờ quanh phố cao nguyên.
"Bèo dạt mây trôi chốn xa xôi”
Dương cầm réo rắt cố nhân ơi!
Lưng trời gió núi ngưng hơi thở
Lòng bỗng hoà tan giữa đất trời
Người gieo tiếng nhạc cung trầm nhớ
Thánh thót bềnh bồng đón gió lên
Giữa miền trắng nước hồ sơn cước
Dương cầm đánh thức phố cao nguyên.
Sơn thủy hữu tình vang khúc nhạc
Du dương bay bổng giữa thinh không
Tiếng nhạc mênh mang lăn tăn sóng
Dư âm vương vấn chốn phiêu bồng.
Có thể nói, đây là bài thơ chị dành riêng cho Đà Lạt mộng mơ với thông reo, với phượng tím, với sóng hồ Thanh Thủy, với mấy nẻo sơn khê, với sương mây khói phủ, với ảo ảnh dốc đèo phố thị cao nguyên…
Phượng tím chênh vênh đậm nét duyên
Ven hồ sóng lặng một giấc tiên
Sơn khê mây núi miền sương khói
Ảo ảnh mờ quanh phố cao nguyên.
Môt chút cổ điển trong giọng thơ, nhưng lại tạo nên sự hoài niệm mông lung.
Khi đọc câu thơ đầu tiên, “Phượng tím chênh vênh đậm nét duyên”, chắc nhiều người sẽ tự hỏi: vì sao nhà thơ lại dùng từ “ chênh vênh’ để miêu tả những cành phượng tím đặc trưng, đẹp một cách hút hồn nơi xứ lạnh thâm trầm. Nhưng nhờ thế, ta có thể cảm nhận được nét duyên thầm của phượng, tựa như những O Huế với áo tím mộng mơ và vành nón che nghiêng bên mặt hồ lặng sóng. Và giấc tiên êm đềm đã đến giữa thung lũng khói mây, giữa núi non chập chùng… chẳng là “ chênh vênh” lắm sao?
Cảnh thực, cảnh mơ như quyện vào nhau khiến cho người ta nhớ, người ta thương … Đà Lạt yêu kiều.
Trong không gian vừa xa vừa gần rất thơ mộng ấy, như chốn xa xôi bèo dạt mây trôi ấy, tiêng dương cầm réo rắc đã vang lên, như thảng thốt gọi “ cố nhân ơi”.
"Bèo dạt mây trôi chốn xa xôi”
Dương cầm réo rắt cố nhân ơi!
Lưng trời gió núi ngưng hơi thở
Lòng bỗng hoà tan giữa đất trời
Tâm động bởi tiếng đàn xưa? Bởi nhớ người xưa? Chắc chắn thế. Nhưng ai nhớ? Không biết! Nhưng làm tâm can người đọc cũng động theo. Và vẩn vơ buồn cùng tiếng đàn, tiếng gọi cố nhân não nuột. Những âm thanh khác như ngưng đọng, như im bặt, cả gió núi cũng như “ ngưng thở”. Tim người cũng thế, Nhưng rồi, sẽ vỡ òa ra, cho tan hòa như giao cảm, như hợp thành điệu nhớ, điệu thương.
Người gieo tiếng nhạc cung trầm nhớ
Thánh thót bềnh bồng đón gió lên
Giữa miền trắng nước hồ sơn cước
Dương cầm đánh thức phố cao nguyên.
Ai gieo tiếng nhạc cung trầm nhớ? Ai gieo tiếng nhạc thánh thót đón gió lên? Tiếng đàn gợi hoài kỷ niệm. Tiếng đàn đánh thức phố núi cao nguyên. Làm sao không vọng động trái tim chủ thể trữ tình trong bài thơ, để phải thốt lên: cố nhân ơi hỡi”.
Sơn thủy hữu tình như đang chơi vơi cùng phiến nhạc. Thinh không cũng đang lặng lẽ thẩm âm thanh. Sóng nước cũng đang miệt mài hòa âm điệu.
Sơn thủy hữu tình vang khúc nhạc
Du dương bay bổng giữa thinh không
Tiếng nhạc mênh mang lăn tăn sóng
Dư âm vương vấn chốn phiêu bồng.
Cả một không gian xao động. Cả một không gian bàng bạc chất thơ. Tiếng dương cầm như đang hòa vào những “mênh mang lăn tăn sóng”. Lăn tăn sóng hay “gờn gợn sóng”? Và những dư âm như “vương vấn chốn phiêu bồng”.“Chốn phiêu bồng hay “ cõi” phiêu bồng?
Đồng nghĩa cả thôi. Hay cả thôi. Lăn tăn và gờn gợn, chốn và cõi. Nhưng “ gờn gợn” và “ cõi” sẽ tạo nên nhạc điệu, tạo nên sự hài thanh, tạo nên hình ảnh sắc nét hơn, cho hai câu kết ru tình hơn, và sẽ tác động sâu đến tim người đọc.
Tiếng nhạc mênh mang gờn gợn sóng
Dư âm vương vấn cõi phiêu bồng.
Mai Khoa thử cảm nhé.
Và cũng cảm ơn nhà thơ đã cho người đọc thưởng thức “Dương cầm đánh thức cao nguyên”, một bài thơ hay viết về cảnh và người Đà Lạt, về tình yêu và nỗi nhớ trong khúc du dương của tiếng dương cầm.
Nguyên Thị Liên Tâm
( TS ngôn ngữ - Lý luận phê bình- trường Đại học Bình Thuận)
